1-2-3 maja
- Szczegóły
- Utworzono: czwartek, 14 sierpień 2008 23:54
1- 2- 3 MAJA, DNI ŚWIĄT PAŃSTWOWYCH
1-Maja Święto Pracy
Międzynarodowe Święto Pracy - W Europie święto pracy obchodzimy 1 maja. W Ameryce Północnej odpowiednikiem pierwszomajowego święta jest Labour Day obchodzony w pierwszy poniedziałek września. W Australii Labour Day obchodzi się w różne dni w zależności od stanu.
W większości krajów europejskich, w tym również i w Polsce, Święto Pracy obchodzimy 1 maja już od 1890 roku. Święto to zostało ogłoszone w 1899 roku przez stowarzyszenie partii i organizacji socjalistycznych zwanych Drugą Międzynarodówką. Data została wybrana na 1 maja aby upamiętnić strajk robotników w Chicago 1 maja 1886 roku.
„Żądamy ośmiogodzinnego dnia pracy” - pod tym hasłem w maju 1886 roku zastrajkowały tysiące robotników w Chicago. Wkrótce kilkadziesiąt osób zginęło od bomb i policyjnych salw. Ruch robotniczy zyskał sławnych męczenników - i najważniejsze święto.
W PRL i innych krajach socjalistycznych było to jedno z ważniejszych świąt państwowych. W tym dniu, zwanym także Świętem Klasy Robotniczej organizowało się huczne pochody, wiece i zgromadzenia, w których obecność była często obowiązkowa. Wiwatujących pozdrawiali najwyżsi działacze partyjni. Po upadku komunizmu, święto to straciło na znaczeniu, jednak dalej partie socjalistyczne organizują wiece, zebrania i pochody - nie tak liczne już jak kiedyś.
Od 2001 roku w Europie organizuje się tak zwany EuroMayDay (1 maja zwany jest w krajach anglosaskich May Day). Nie jest to raczej święto klasy robotniczej a ruch na rzecz zhumanizowania pracy i życia wszystkich ludzi pracujących. Obchody EuroMayDay zapoczątkował Mediolan, w roku 2004 pomysł podchwyciła Barcelona, a już rok później obchody odbywały się w całej Europie. W 2005 roku EuroMayDay świętowało około 200.000 osób.
Inne Święta
- Finlandia - Vappu Fiński Karnawał Studencki
- Kazachstan, Samoa - Dzień Ludu
- Wyspy Marshalla - Święto Konstytucji
- Kościół katolicki - Święto Świętego Józefa Rzemieślnika
- Celtowie - Beltane
Wydarzenia w Polsce
- 1576 - Anna Jagiellonka poślubiła na Wawelu Stefana Batorego i została wraz z nim koronowana w katedrze wawelskiej.
- 1892 - W Łodzi 70 tysięcy robotników rozpoczęło protesty (tzw. bunt łódzki).
- 1941 - Na Stadionie Miejskim przy ul. Dolna Wilda w Poznaniu hitlerowcy uruchomili obóz pracy dla Żydów.
- 1958 - Odbyła się oficjalna prezentacja samochodu dostawczego żuk (model A 03).
- 1976 - ORP Błyskawica przejął obowiązki muzeum od ORP Burza w Gdyni przy Skwerze Kościuszki.
- 1999 - Dotychczasowy biskup płocki Zygmunt Kamiński został mianowany arcybiskupem metropolitą szczecińsko-kamieńskim.
- 2000 - Pierwsze wydania białych tablic rejestracyjnych z flagą Polski na eurobandzie.
- 2001 - Odbyła się Parada Równości, pierwsza parada lesbijek i gejów w Polsce.
- 2004 - Polska wstąpiła do Unii Europejskiej.
Wydarzenia na świecie
- 381 - W Konstantynopolu otwarty został Sobór Konstantynopolitański I zwołany przez cesarza Teodozjusza I Wielkiego.
- 1757 - Francja i Austria zawarły tzw. drugi traktat wersalski - sojusz zaczepny skierowany przeciwko Prusom (plan rozbioru Prus w którym miały brać udział Rosja, Polska, Szwecja, Austria, Saksonia i Francja).
- 1812 - W Wiedniu miała miejsce premiera opery Wolfganga Amadeusza Mozarta Wesele Figara.
- 1886 - W USA rozpoczęto ogólnokrajowy strajk. Robotnicy domagali się ośmiogodzinnego dnia pracy.
- 1898 - Wojna amerykańsko-hiszpańska: flota amerykańska odniosła zwycięstwo w bitwie w Zatoce Manilskiej.
- 1930 - Oficjalnie zaakceptowano i ogłoszono nazwę Plutona, obecnie planety karłowatej.
- 1931 - Prezydent USA Herbert Hoover dokonał otwarcia Empire State Building.
- 1978 - Został napisany i wysłany pierwszy internetowy spam.
- 1991 - W stulecie encykliki Leona XIII Rerum Novarum papież Jan Paweł II wydał encyklikę Centesimus annus.
- 2004 - Polska i dziewięć innych państw zostały oficjalnie przyjęte do Unii Europejskiej.
2-Maja Święto Flagi Rzeczypospolitej Polskiej
2 maja w Polsce obchodzony jest jako Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Święto zostało wprowadzone na postawie ustawy z dnia 20 lutego 2004 roku o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej.
Senat RP w uchwale z dnia 12 lutego 2004 ustanowił dzień 2 maja Dniem Orła Białego. W wyniku decyzji Sejmu święto zmieniono na Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Jednocześnie 2 maja jest obchodzony jako Dzień Polonii i Polaków za Granicą.
Mimo że Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej jest świętem państwowym, 2 maja nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy.
Jaką mamy flagę?
Ustawa z 31 stycznia 1980 o godle, barwach i hymnie RP oraz o pieczęciach państwowych wraz z późniejszymi zmianami stanowi, że flagą Polski jest prostokątny płat tkaniny w barwach białej i czerwonej. Kolory ułożone są w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości. U góry znajduje się biały, a na dole czerwony.
Po raz pierwszy biel i czerwień zostały uznane za narodowe barwy naszego kraju 3 maja 1792 roku. Natomiast pierwsza regulacja prawna w tej kwestii pojawiła się w uchwale Sejmu Królestwa Polskiego z 7 lutego 1831 roku.
Ustawowo flaga RP jest prostokątem o proporcjach 5:8 podzielonym na dwa pasy. Możliwe jest wieszanie flagi w pozycji pionowej wstęgi. Jednak wówczas należy pamiętać, że barwa biała powinna znajdować się po lewej stronie.
Prawidłowy odcień bieli i czerwieni w naszej fladze został określony za pomocą współrzędnych trójchromatycznych w załączniku nr 2 do ustawy z dnia 31 stycznia 1980 roku. Jest to jednak kwestia dość skomplikowana i z niej rodzą się pewne problemy. Jak się okazuje większość flag sprzedawanych w sklepach i na straganach ma... niepolskie barwy, tzn. złe odcienie. Zwróciła na to również uwagę Najwyższa Izba Kontroli w czasie przygotowywania raportu o używaniu symboli państwowych przez organy administracji publicznej.
Prawo chroni flagę
Należy pamiętać, że flaga, jako symbol państwa Polskiego znajduje się pod ochroną prawną. Znieważenie, niszczenie, uszkadzanie, bądź jej usuwanie jest wg kodeksu karnego występkiem. Za wyżej wymienione czynności może być orzeczona kara grzywny, ograniczenia, a nawet pozbawienia wolności do jednego roku.
Inne Święta
- Dzień Polonii i Polaków za Granicą
- Indonezja- Dzień Edukacji Narodowej
- Iran - Dzień Nauczyciela
- Światowy Dzień Walki z Homofobią
Wydarzenia w Polsce
- 1417 - W Sanoku odbył się ślub króla Władysława Jagiełły z jego trzecią żoną Elżbietą z Pileckich wdową po Wincentym Granowskim, kasztelanie nakielskim. Ślubu udzielił abp lwowski Jan z Rzeszowa.
- 1720 - Król August II Mocny nadał Suwałkom prawa miejskie.
- 1915 - Rozpoczęła się bitwa pod Gorlicami zwana "Małym Verdun". Niemcy i Austriacy przełamali front rosyjski.
- 1919 - Sekcja Marynarki przy Ministerstwie Spraw Wojskowych została przekształcona w Departament dla Spraw Morskich.
- 1921 - Rozpoczęło się III powstanie śląskie.
- 1940 - II wojna światowa: do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen wyjechał pierwszy transport więźniów z Pawiaka.
- 1952 - Wprowadzono reglamentację mydła i proszków do prania.
- 1952 - Rozpoczęto budowę Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie (dawna nazwa Pałac Kultury i Nauki im. Józefa Stalina).
- 1978 - Z taśmy montażowej zakładów FSO w Warszawie zjechał pierwszy seryjny Polonez.
- 1988 - Rozpoczął się strajk w Stoczni Gdańskiej.
- 1994 - Niedaleko Gdańska Kokoszek miała miejsce katastrofa drogowa autobusu PKS, w wyniku której zginęły 32 osoby.
- 2004 - Został powołany pierwszy rząd Marka Belki.
- 2004 - Po raz pierwszy obchodzono w Polsce Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.
- 2006 - Odbył się koncert The Prodigy w katowickim Spodku, grupa powróciła do Polski po 8 latach.
- 2006 - Zaczęto wydawać pierwsze tablice rejestracyjne z gwiazdkami UE zamiast polskiej flagi.
- 2007 - Bp Piotr Libera otrzymał nominację na urząd biskupa płockiego.
Wydarzenia na świecie
- 1656 - Wybuchł pożar Akwizgranu.
- 1670 - Została ufundowana Kompania Zatoki Hudsona.
- 1762 - Podpisano pokój rosyjsko-pruski.
- 1798 - W bitwie pod Torhenturm wojska francuskie pokonały wojska szwajcarskie.
- 1803 - Za 15 mln dolarów Francja sprzedała Stanom Zjednoczonym Luizjanę.
- 1808 - Wybuch powstania w Madrycie rozpoczął wojnę o niepodległość Hiszpanii.
- 1813 - Miała miejsce bitwa pod Lützen.
- 1876 - Bułgarzy wzniecili powstanie kwietniowe.
- 1919 - Zlikwidowano Bawarską Republikę Rad.
- 1933 - W Niemczech zostały zlikwidowane związki zawodowe.
- 1945 - II wojna światowa: Armia Czerwona wraz z oddziałami 1 Armii Wojska Polskiego zdobyła Berlin. Polacy zawiesili sztandar na Siegessäule w Berlinie.
- 1986 - Miał miejsce tragiczny wypadek podczas Rajdu Korsyki, w którym zginął Henri Toivonen oraz jego pilot Sergio Cresto. Po tej tragedii FISA podjęła decyzję o zlikwidowaniu Grupy B.
- 1992 - Podpisano porozumienie o utworzeniu Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
3-Maja Święto Konstytucji 3 Maja
Konstytucja 3 maja (właściwie Ustawa Rządowa z dnia 3 maja) – uchwalona 3 maja 1791 roku ustawa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Powszechnie przyjmuje się, że Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesną, spisaną konstytucją. Niektórzy uznają jednak konstytucję korsykańską z 1755 r. za pierwszą na świecie, a tym samym amerykańską za drugą i polsko-litewską za trzecią.
Konstytucja 3 maja została ustanowiona ustawą rządową przyjętą tego dnia przez sejm. Została zaprojektowana w celu zlikwidowania obecnych od dawna wad systemu politycznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jej złotej wolności. Konstytucja wprowadziła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa, w ten sposób łagodząc najgorsze nadużycia pańszczyzny. Konstytucja zniosła zgubne instytucje, takie jak liberum veto, które przed przyjęciem Konstytucji pozostawiało sejm na łasce każdego posła, który, jeśli zechciał – z własnej inicjatywy, lub przekupiony przez zagraniczne siły, albo magnatów – mógł unieważnić wszystkie podjęte przez sejm uchwały. Konstytucja 3 maja miała wyprzeć istniejącą anarchię, popieraną przez część krajowych magnatów, na rzecz egalitarnej i demokratycznej monarchii konstytucyjnej. W tym samym czasie przetłumaczono Konstytucję na język litewski.
Przyjęcie Konstytucji 3 maja sprowokowało wrogość sąsiadów Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Podczas wojny w obronie konstytucji, Polska zdradzona przez swojego pruskiego sprzymierzeńca Fryderyka Wilhelma II została pokonana przez Imperium Rosyjskie Katarzyny Wielkiej, sprzymierzonej z konfederacją targowicką - spiskiem polskich magnatów przeciwnych reformom osłabiającym ich wpływy. Pomimo tej klęski i późniejszego II rozbioru Polski, Konstytucja 3 maja wpłynęła na późniejsze ruchy demokratyczne w świecie. Po utracie niepodległości w 1795, przez 123 lata rozbiorów, przypominała o walce o niepodległość. Zdaniem dwóch współautorów, Ignacego Potockiego i Hugona Kołłątaja była "ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny".
5 maja 1791 roku dzień 3 maja został uznany Świętem Konstytucji 3 Maja. Obchody tego święta były zakazane podczas rozbiorów, a ponownie jego obchodzenie zostało wznowione w II Rzeczypospolitej w kwietniu 1919 roku. Święto Konstytucji 3 Maja zostało zdelegalizowane przez hitlerowców i sowietów podczas okupacji Polski w czasie II wojny światowej, a po antykomunistycznych demonstracjach w 1946 r. nie było obchodzone w Polsce, natomiast zastąpione obchodami Święta 1 Maja. W styczniu 1951 r. święto to zostało oficjalnie zdelegalizowane przez władze komunistyczne. Do roku 1989, w tym dniu często dochodziło w Polsce do protestów i demonstracji antyrządowych i antykomunistycznych. Po zmianie ustroju, od kwietnia 1990 r. Święto Konstytucji 3 Maja należy do uroczyście obchodzonych polskich świąt.
W roku 2007 po raz pierwszy na Litwie obchodzono święto Konstytucji 3 maja.
Inne Święta
- Światowy Dzień Bez Komputera
- Światowy dzień bez telewizji
- Japonia - Święto Konstytucji (Kenpo Kinenbi)
- ONZ - Międzynarodowy Dzień Wolności Prasy
- Kościół katolicki w Polsce - uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, głównej Patronki Polski, Hetmanki ¯ołnierza Polskiego
Wydarzenia w Polsce
- 1660 - W Oliwie zawarto pokój pomiędzy Polską a Szwecją, na mocy którego Jan II Kazimierz zrzekł się praw do tronu szwedzkiego, a Polska zatrzymała część Inflant.
- 1791 - Uchwalona została Konstytucja 3 Maja.
- 1815 - Powstała Rzeczpospolita Krakowska (Wolne Miasto Kraków).
- 1819 - Walerian £ukasiński utworzył w Warszawie Wolnomularstwo Narodowe.
- 1915 - I wojna światowa: w bitwie pod Gorlicami wojska niemieckie i austriackie pokonały wojska rosyjskie.
- 1921 - Wybuchło III powstanie śląskie.
- Trzecie Powstanie Śląskie było ostatnim z trzech zbrojnych zrywów polskiej ludności na Śląsku. Jego efektem było przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska, niż pierwotnie zamierzano. Powstanie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, walki trwały dwa miesiące.
- 1940 - II wojna światowa: polska załoga przejęła od Wielkiej Brytanii niszczyciel ORP Garland.
- 1941 - II wojna światowa: polska załoga przejęła od Wielkiej Brytanii niszczyciel ORP Krakowiak (ex-HMS Silverton).
- 1942 - II wojna światowa: w Palestynie rozpoczęło się formowanie 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
- 1943 - II wojna światowa: organizacja "Wawer" przeprowadziła w Warszawie audycję megafonową.
- 1944 - II wojna światowa: powołano Krajową Radę Ministrów.
- 1945 - II wojna światowa: 1 Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka opanowała rejon Westerstede.
- 1945 - II wojna światowa: 1 Armia Wojska Polskiego sforsowała rzekę Hawelę i osiągnęła linię rzeki £aby w okolicach miasta Sandau.
- 1946 - W Krakowie patriotyczne manifestacje zostały brutalnie rozpędzone przy użyciu wojska.
- 1961 - Film Jerzego Kawalerowicza Matka Joanna od Aniołów otrzymał nagrodę specjalną na Festiwalu Filmowym w Cannes.
- 1966 - Na Jasnej Górze odbyły się uroczyste obchody Tysiąclecia Chrztu Polski.
- 1978 - Uruchomiona została seryjna produkcja samochodu FSO Polonez.
Wydarzenia na świecie
- 1798 - I Legia generała Jana Henryka Dąbrowskiego wkroczyła do Rzymu.
- 1815 - Na kongresie wiedeńskim zawarto układ w sprawie utworzenia Królestwa Polskiego.
- 1830 - W Anglii rozpoczęła działalność pierwsza regularna kolejowa linia pasażerska.
- 1936 - Wybory parlamentarne we Francji wygrał Front Ludowy.
- 1937 - Amerykańska pisarka Margaret Mitchell otrzymała nagrodę Pulitzera za powieść Przeminęło z wiatrem.
- 1945 - II wojna światowa: Samoloty RAF omyłkowo zatopiły statki: SS Cap Arcona, Thielbek i Athen, na pokładzie których znajdowało się 7700 ¯ydów.
- 1945 - II wojna światowa: Japończycy skapitulowali w Rangunie.
- 1946 - W Tokio rozpoczął rozprawę Międzynarodowy Trybunał Wojskowy dla Dalekiego Wschodu.
- 1952 - Rozpoczęła nadawanie polska sekcja rozgłośni Radia Wolna Europa.
- 1997 - Tony Blair został najmłodszym od ponad stu lat premierem Wielkiej Brytanii.
- 1997 - Rosyjski szachista Garri Kasparow rozpoczął partię szachów z supernowoczesnym komputerem IBM Deep Blue.
- 1999 - Szkot Stephen Hendry po raz siódmy - ustanawiając tym samym rekord - został mistrzem świata w snookerze.
- 2006 - Rejon wysp Tonga nawiedziło trzęsienie ziemi o sile 7,8°R.
- 2007 – Z pokoju hotelowego w Praia Da Luz w Portugalii zniknęła trzyletnia Brytyjka Madeleine McCann.